Het is handig om te weten wanneer je cavia’s vruchtbaar zijn. Om te voorkomen dat je cavia zwanger wordt, of juist om te beginnen met de voorbereidingen van een nestje kleine baby cavia’s.
Een vrouwtjescavia (zeug) kan vanaf 4 weken al vruchtbaar zijn. Met 3 á 4 maanden kun je beginnen met fokken. Het vrouwtje kan het hele jaar bevrucht worden. Een mannetje (beer) is vruchtbaar vanaf 3 – 4 maanden.
Vanaf een leeftijd van 3 weken is het verstandig om mannetjes cavia’s weg te halen bij vrouwtjes, zodat de vrouwtjes niet zwanger worden op een (te) vroege leeftijd.
Een te vroege zwangerschap is niet gezond voor een cavia tot 4 maanden oud. Het lichaam van de cavia heeft zelf nog alle bouwstoffen (zoals vezels, mineralen en Vitamine C) nodig. Met een vroege zwangerschap wordt dit dan aan haar ongeboren kroost doorgegeven.
Het hele jaar vruchtbaar
Een zeugje kan het hele jaar door bevrucht worden tijdens haar vruchtbare periodes.
Omdat cavia’s het hele jaar door vruchtbaar zijn kun je op elk moment van het jaar beginnen met fokken. Vrouwtjes hebben elke 14 – 20 dagen een vruchtbare periode, de mannetjes zijn continu vruchtbaar.
De beste tijd om te beginnen met fokken
In principe is de lente de beste tijd om te fokken met cavia’s. In de lengte gaat de temperatuur omhoog en kunnen kleine baby cavia’s zich beter redden.
Ook speelt het daglicht een rol, cavia’s krijgen vanaf de lente meer daglicht, waardoor ze ook meer energie hebben om zich voort te planten.
Als het zeugje 4 – 10 maanden is
Een zwangerschap vergt veel van een cavia, een vrouwtjes cavia is op haar sterkst tussen de 4 en 10 maanden oud.
Als je voor de 4 maanden begint met fokken kan het zeugje niet voldoende eten voor zichzelf om volledig uit te groeien. Alle energie gaat uiteraard naar de baby’s.
Fokken na 10 – 12 maanden kan weer andere complicaties met zich mee brengen. Vanaf deze leeftijd beginnen een aantal botten zich te fuseren in een vrouwtjes cavia, voornamelijk rond de bekken.
Hierdoor is bevallen een stuk lastiger en kan een keizersnede nodig zijn om de baby’s uit de buik te halen.
Hoelang is een cavia zwanger?
De zwangerschap van een cavia duurt 59 – 70 dagen, gemiddeld 64 dagen. Als een cavia langer dan 72 dagen zwanger is, moet er gelijk een dierenarts worden ingeschakeld. Verwijder tijdens de laatste periode van de zwangerschap het beertje van het zeugje zodat ze niet gelijk weer gedekt wordt.
Tot 5 nestjes per jaar
Een cavia kan tot 5x per jaar een nestje hebben, wel moet het zeugje dan binnen een week na de bevalling gedekt worden.
Het is voor een cavia te zwaar om zwanger te zijn én tegelijkertijd te zogen en de baby’s te verzorgen.
Pak de kleine baby cavia’s nog niet gelijk op om de moeder te helpen, dat wordt niet gewaardeerd.
Kweek eerst vertrouwen bij de baby cavia’s. Je bent wel vanaf dag 1 bij ze, maar ze vertrouwen eerst alleen maar hun moeder.
Geef het een paar weken om de baby’s aan je te laten wennen.
Het is ongezond voor een cavia om 5 keer per jaar zwanger te zijn en te zogen. Ongemak kan zorgen voor een trillende cavia.
Hoe vaak mag een cavia een nestje?
Hoewel ze tot 5x per jaar kunnen werpen, is het voor een vrouwtjes cavia erg zwaar om meer dan 2 keer per jaar zwanger te zijn en te zogen.
Voor een zeugje is het gezond om maximaal 2x per jaar drachtig te zijn in de periode dat dit voor haar het meest gunstig is, als de cavia 4 – 10 maanden oud is.
Hoeveel jongen kan een cavia krijgen?
Gemiddeld werpt een zeugje 2 – 4 jongen. Een drachtig zeugje kan 1-8 jongen per keer dragen. Een bevallig met 8 jongen is erg gecompliceerd.
Hoeveel spenen heeft een cavia?
Een cavia heeft slechts 2 spenen (of tepels) om melk te geven aan haar jongen. Na haar worp begint een zeug gelijk met voeden. Met een maximale worp van 8 jongen heeft ze er een dagtaak aan.
Na 15 uur weer zwanger!
Een cavia is na de bevalling vrij snel weer vruchtbaar. Het kost slechts 15 uur voordat een zeugje weer bevrucht kan worden.
Een directe bevruchting na de bevalling is echter niet gezond voor een cavia. De zeug heeft tijd nodig om te kunnen herstellen en haar jongen te voeden.
Probeer een cavia dan ook niet meer dan twee keer per jaar zwanger te krijgen.
2 maanden voor de volgende zwangerschap
Een zeugje heeft minimaal een maand nodig om volledig te herstellen na een zwangerschap.
Een maand om de jongen te voeden, en het liefst nog een maand om zelf weer volledig op kracht te komen en reserves op te bouwen.
Het feit dat ze direct na de bevalling weer zwanger kan worden betekend niet dat dit de meest gezonde manier is voor het zeugje.
Hoe weet je of je cavia zwanger is?
Je kunt een zwangere cavia herkennen aan
- Gewichtstoename (2x normale gewicht)
- Wijdere bekken (zeker 1 week voor bevalling)
- Slapper gedrag
- Maakt minder geluid
- Eet en drinkt meer
- Grotere buik
- Je kunt de jonkies voelen!
Als je de cavia op schoot neemt kun je de baby’s voelen in de buik, kleine bobbeltjes.
Een zwangere cavia heeft meer energie nodig, dus meer voedsel. Lees ook: “Hoelang kan een cavia zonder eten, water en hooi?“.
Weet je zeker dat je cavia zwanger is, of heeft ze misschien overgewicht? Lees hier hoe je overgewicht bij een cavia kunt herkennen.
Cavia gaat bevallen, wat nu?
Een goede voorbereiding is het halve werk. Wanneer een cavia gaat bevallen kun je met een aantal dingen rekening houden.
1. Haal het mannetje weg
Haal het mannetje weg voor de bevalling zodat het zeugje niet direct weer gedekt wordt na de bevalling. Het vrouwtje heeft ook meer de ruimte om de baby’s rustig te voeden.
2. Een goede temperatuur
Zorg voor een aangename temperatuur in de leefruimte van de pasgeboren cavia’s. Een temperatuur van 18 – 24 graden Celsius is ideaal voor de gemiddelde cavia.
3. Een nestje binnenshuis
Verhuis je cavia liever van buiten naar binnen om het nestje baby’s op hun gemakt te stellen. Naast de warme binnentemperatuur worden de baby’s binnen ook aan minder geluiden blootgesteld en heb je minder kans op een gestrestste cavia.
4. Calcium en Vitamine C
Geef een zwangere cavia voor de bevalling meer Vitamine C en ververs het hooi 3x per dag voor een hogere dosis Calcium. Ook na de bevalling zijn deze twee voedingswaarden cruciaal voor de gezondheid van het zeugje.